შპს „აგროკომუნიკატორისთვის“ ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის დაკისრების თაობაზე ავტორიზებული პირი: შპს „აგროკომუნიკატორი“

სამართალდარღვევა: „ლიტერატურული  და  მხატვრული ნაწარმოებების დაცვის“ ბერნის კონვენციის 11bis მუხლის, „საავტორო უფლებების შესახებ“ ისმო-ს ხელშეკრულების მე-8 მუხლის,„საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-18 მუხლის მე-2 პუნქტის „ვ“ ქვეპუნქტის,  37-ე,  38-ე  და  42-ე მუხლების, „მაუწყებლობის  შესახებ“  საქართველოს  კანონის 451 მუხლის მე-12 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის დარღვევა

წარმოების დაწყების საფუძველი: საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის აპარატის მედიამომსახურებების   რეგულირების   დეპარტამენტის   მოხსენებითი   ბარათი   (N   24-10-2115;28.10.2024)

კომისიის სხდომის თარიღი: 2024 წლის 7 ნოემბერი, 15:00 საათი

I. აღწერილობითი ნაწილი

1.საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის (შემდგომში - კომისია) აპარატის მედიამომსახურებების რეგულირების დეპარტამენტის მოხსენებითი ბარათის (N24-10-2115; 28.10.2024) საფუძველზე, „საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის საქმიანობის მარეგულირებელი წესების“ 36-ე მუხლის მე-14 პუნქტის შესაბამისად,  კომისიაში  დაიწყო  მარტივი ადმინისტრაციული წარმოება შპს  „აგროკომუნიკატორისთვის“ ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის დაკისრების თაობაზე მის მიერ საქართველოს კანონმდებლობის შესაძლო დარღევის გამო.

2.მოხსენებით ბარათში მითითებულია, რომ კომისიის აპარატის მედიამომსახურებების რეგულირების დეპარტამენტის მიერ პერიოდული მონიტორინგისას განხორციელდა შპს „აგროკომუნიკატორის“ სამაუწყებლო ბადის შემოწმება, რის შედეგადაც გამოვლინდა, რომ 2024 წლის 02-03 სექტემბერის პერიოდში მაუწყებლის ეთერში განთავსდა აუდიოვიზუალური პროდუქცია: მხ. ფილმი „დედა შვებულებაში გავიდა“ და მხ. ფილმი „ლორო“, რომელთა მართლზომიერი ჩვენების უფლების დამადასტურებელი ხელშეკრულებები მაუწყებლის მიერ კომისიაში წარმოდგენილი არ არის.

3.მოხსენებითი ბარათის თანახმად, კომისიამ 2024 წლის 05 სექტემბერს წერილით (Nგ-24-04/1898;05/09/2024) მიმართა შპს „აგროკომუნიკატორს“ და ითხოვა 3 სამუშაო დღის ვადაში აუდიოვიზუალური პროდუქციის მართლზომიერი ჩვენების უფლების    დამადასტურებელი დოკუმენტაციის კომისიისათვის წარმოდგენა.

4.მოხსენებითი ბარათის თანახმად, მაუწყებელმა ვერ წარმოადგინა ეთერში განთავსებული აუდიოვიზუალური პროდუქციის მართლზომიერი ჩვენების უფლების დამადასტურებელი დოკუმენტი. შესაბამისად, დეპარტამენტმა მიიჩნია, რომ შპს „აგროკომუნიკატორის“ მხრიდან ადგილი აქვს საავტორო და მომიჯნავე უფლებების დარღვევას.

5.შპს „აგროკომუნიკატორისთვის“ ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის დაკისრების თაობაზე საკითხის განხილვის დღედ განისაზღვრა 2024 წლის 7 ნოემბერი, 15:00 საათი. აღნიშნულის თაობაზე შპს „აგროკომუნიკატორს“ გაეგზავნა შეტყობინება (N გ-24-03/2529; 04/11/2024)   და მოწვეულ იქნა ადმინისტრაციულ წარმოებაში მონაწილეობის მისაღებად. კომპანიას ასევე განემარტა საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 98-ე  და 99-ე მუხლებით გათვალისწინებული  მტკიცებულებებისა  და  შუამდგომლობების წარმოდგენის, აგრეთვე საქმის გარემოებათა გამოკვლევისა და ადმინისტრაციული წარმოების მასალების გამოთხოვის უფლების თაობაზე.

6.კომისიის 2024 წლის 7 ნოემბრის სხდომას ესწრებოდა შპს „აგროკომუნიკატორის“  წარმომადგენელი ნ. სუარიძე, რომელმაც აღიარა სამართალდარღვევის ფაქტი და აღნიშნა, რომ მაუწყებელს, ფილმების ეთერში გასვლის მომენტისთვის (02.09.2024 – 03.09.2024 პერიოდი), არ ჰქონდა აუდიოვიზუალური პროდუქციის მართლზომიერი ჩვენების უფლების დამადასტურებელი მოქმედი   დოკუმენტი. მისივე განმარტებით ფილმები შპს „აგროკომუნიკატორის“ ეთერში განთავსდა ტექნიკური ხარვეზის გამო.

II. მარეგულირებელი კანონმდებლობა

7.„მაუწყებლობის  შესახებ“  საქართველოს  კანონის  მე-3  მუხლის  პირველი  პუნქტის  თანახმად, მედიამომსახურებისა და ვიდეოგაზიარების პლატფორმის მომსახურების სფეროებში მოქმედ საქართველოს კანონმდებლობას შეადგენს საქართველოს კონსტიტუცია, საქართველოს საერთაშორისო ხელშეკრულებები, საქართველოს ორგანული კანონი „საქართველოს საარჩევნო კოდექსი“, ეს კანონი, „ეროვნული მარეგულირებელი ორგანოების შესახებ“ და „საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ“ საქართველოს კანონები და სხვა საკანონმდებლო და კანონქვემდებარე ნორმატიული აქტები;

8.„მაუწყებლობის   შესახებ“   საქართველოს   კანონის   მე-2   მუხლის   „ტ“   ქვეპუნქტის   თანახმად, მაუწყებელი არის საზოგადოებრივი მაუწყებელი, საზოგადოებრივი მაუწყებლის აჭარის ტელევიზია და რადიო, ამ კანონის საფუძველზე ტელემაუწყებლობისნ ან/და რადიომაუწყებლობის განმახორციელებელი ლიცენზიის მფლობელი ან/და ავტორიზებული პირი;

9.„მაუწყებლობის შესახებ“  საქართველოს კანონის  70-ე მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად, მედიამომსახურებისა და ვიდეოგაზიარების პლატფორმის მომსახურების მიმწოდებლების საქმიანობის საქართველოს კანონმდებლობასთან შესაბამისობაზე ზედამხედველობასა და მის კონტროლს ახორციელებს მხოლოდ კომისია, გარდა საგადასახადო და სამართალდამცავი ორგანოების მიერ მათი უფლებამოსილების ფარგლებში განხორციელებული ზედამხედველობისა და კონტროლისა; „მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონის 451  მუხლის მე-12 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის თანახმად, ავტორიზებული პირი ვალდებულია  დაიცვას მედიამომსახურებისა და ვიდეოგაზიარების პლატფორმის მომსახურების სფეროში მოქმედი საქართველოს კანონმდებლობა, მათ შორის, კომისიის  დადგენილებები და გადაწყვეტილებები, მედიამომსახურებისა და ვიდეოგაზიარების პლატფორმის მომსახურების სფეროში მოქმედ საქართველოს კანონმდებლობაში ცვლილებების შეტანის შემთხვევაში უზრუნველყოს ავტორიზებული საქმიანობის მათთან შესაბამისობა.

10.„ლიტერატურული  და  მხატვრული  ნაწარმოებების  დაცვის  შესახებ“  ბერნის  კონვენციის  11bis მუხლისა და ისმო-ს „საავტორო უფლებების შესახებ“ ხელშეკრულების მე-8 მუხლის თანახმად, ავტორები სარგებლობენ განსაკუთრებული უფლებით, ნება დართონ თავისი ნაწარმოებების ეთერით გადაცემაზე, ან ამ ნაწარმოებების საყოველთაო გაცნობაზე ნიშნების, ხმების ან გამოსახულებების უსადენო გადაცემის ნებისმიერი საშუალებით.

11.„ლიტერატურული და მხატვრული ნაწარმოებების დაცვის შესახებ“ ბერნის კონვენციისა და ისმო-ს „საავტორო უფლებების შესახებ“ ხელშეკრულების დასახელებულ დებულებებს შეესატყვისება „საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-18 მუხლის მე-2 პუნქტის „ვ“ ქვეპუნქტი, რომლის მიხედვითაც, ავტორს ან საავტორო უფლების სხვა მფლობელს აქვს ნაწარმოების გამოყენების განსაკუთრებული უფლება, რაც ნიშნავს უფლებას, განახორციელოს, ნება დართოს ან აკრძალოს: ნაწარმოების საჯარო გადაცემა, პირველი ან/და ხელახალი გადაცემის ჩათვლით; აგრეთვე ნაწარმოების გადაცემა სადენით ანდა უმავთულო კავშირგაბმულობის მეშვეობით ისე, რომ ის ხელმისაწვდომი იყოს ნებისმიერი პირისათვის მის მიერ არჩეულ დროს და ადგილიდან (საჯარო გადაცემის უფლება);

12.„საავტორო და მომიჯნავე  უფლებების  შესახებ“  საქართველოს  კანონის  37-ე  და  38-ე  მუხლების შესაბამისად, ნაწარმოების ნებისმიერი ფორმით გამოყენება ან ამ უფლების სხვა პირისათვის გადაცემა ავტორის განსაკუთრებული უფლებაა. კერძოდ, ავტორი ან საავტორო უფლების სხვა მფლობელი უფლებამოსილია სალიცენზიო ხელშეკრულების საფუძველზე გადასცეს ლიცენზიატს ნაწარმოების გამოყენების უფლება ხელშეკრულებით გათვალისწინებული წესითა და პირობებით. ამავე კანონის 42-ე მუხლის თანახმად, სალიცენზიო ხელშეკრულება უნდა დაიდოს წერილობით.

13.„საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ“ საქართველოს კანონის 58-ე მუხლის მე-2 პუნქტის შესაბამისად, პირი, რომელიც არ ასრულებს ამ კანონის მოთხოვნებს, ითვლება საავტორო და მომიჯნავე უფლებების დამრღვევად, რაც ამავე მუხლის პირველი პუნქტის თანახმად, იწვევს სამოქალაქო, ადმინისტრაციულ და სისხლისსამართლებრივ პასუხისმგებლობას.

14.„მაუწყებლობის  შესახებ“  საქართველოს  კანონის  71-ე  მუხლის  პირველი  პუნქტის  შესაბამისად, მედიამომსახურების მიმწოდებლის ან ვიდეოგაზიარების პლატფორმის მომსახურების მიმწოდებლის მიერ საქართველოს კანონმდებლობის დარღვევის, კომისიის გადაწყვეტილების შეუსრულებლობის ან ლიცენზიის/ავტორიზაციის პირობების დარღვევის შემთხვევაში კომისია ვალდებულია განიხილოს შესაბამისი საკითხი. დარღვევის ფაქტის დადასტურების შემთხვევაში კომისია უფლებამოსილია დამრღვევი წერილობით გააფრთხილოს. კომისიის მიერ სანქციის გამოყენების მიზანი უნდა იყოს დარღვევის აღმოფხვრა ან პრევენცია. კომისია დამრღვევს დარღვევის აღმოსაფხვრელად ან მისი პრევენციისთვის ღონისძიებათა განსახორციელებლად გონივრულ ვადას განუსაზღვრავს;

15.საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის   76-ე   მუხლის  პირველი  ნაწილის  „ბ“ ქვეპუნქტის და „საქართველოს კომუნიკაციების ეროვნული კომისიის საქმიანობის მარეგულირებელი წესების“ მე-4 მუხლის პირველი პუნქტის „ბ“ ქვეპუნქტის შესაბამისად, კომისიაში ადმინისტრაციული წარმოების დაწყების საფუძველია კომისიისათვის კანონმდებლობით დაკისრებული ვალდებულება ან მინიჭებული უფლებამოსილება - გამოსცეს ადმინისტრაციული აქტი.

III. სამოტივაციო ნაწილი

1. შესწავლილი მტკიცებულებები

16.კომისიის აპარატის მედიამომსახურებების რეგულირების დეპარტამენტის მოხსენებითი ბარათი (N24-10-2115; 28.10.2024) თანდართული დოკუმენტაციით;

18.მონაცემები შპს „აგროკომუნიკატორის“ შესახებ კომისიის უწყებრივი რეესტრიდან და მეწარმეთა და არასამეწარმეო (არაკომერციულ) იურიდიულ პირთა საჯარო რეესტრიდან;

19.შპს„აგროკომუნიკატორისთვის“ გაგზავნილი შეტყობინება (Nგ-24-03/2529;04/11/2024) კომისიის  2024  წლის 7 ნოემბრის  სხდომაზე მოწვევის შესახებ;

20.შპს „აგროკომუნიკატორის“ წარმომადგენლის ნ.სუარიძის ახსნა-განმარტება მიცემული კომისიის 2024 წლის 7 ნოემბრის სხდომაზე.

2. დადგენილი ფაქტობრივი გარემოებები

21.შპს „აგროკომუნიკატორი“ მაუწყებლობის სფეროში ავტორიზებული პირია.

მტკიცებულება: მონაცემი კომისიის უწყებრივი რეესტრიდან შპს „აგროკომუნიკატორის“ შესახებ.

22.2024 წლის 02-03  სექტემბერის  პერიოდში  მაუწყებლის  ეთერში  განთავსდა  აუდიოვიზუალური პროდუქცია: მხ. ფილმი „დედა შვებულებაში გავიდა“ და მხ. ფილმი „ლორო“.

მტკიცებულება: კომისიის აპარატის მედიამომსახურებების რეგულირების დეპარტამენტის მოხსენებითი ბარათი (N 24-10-2115; 28.10.2024) თანდართული დოკუმენტაციით.

23.კომისიამ 2024 წლის 05 სექტემბრის წერილით (Nგ-24-04/1898; 05/09/2024) მიმართა შპს „აგროკომუნიკატორს“ და ითხოვა 3 სამუშაო დღის ვადაში აუდიოვიზუალური პროდუქციის მართლზომიერი ჩვენების უფლების დამადასტურებელი დოკუმენტაციის კომისიისათვის წარმოდგენა.

მტკიცებულება: კომისიის 2024 წლის 05 სექტემბერს წერილი (N გ-24-04/1898; 05/09/2024).

24.შპს  „აგროკომუნიკატორს“ კომისიაში არ წარმოუდგენია საკუთარ ეთერში განთავსებული აუდიოვიზუალური პროდუქციის  მართლზომიერი ჩვენების უფლების დამადასტურებელი ხელშეკრულებები/დოკუმენტაცია.

მტკიცებულება: კომისიის აპარატის მედიამომსახურებების რეგულირების დეპარტამენტის მოხსენებითი ბარათი (N 24-10-2115; 28.10.2024) თანდართული დოკუმენტაციით.

25.ბოლო ერთი წლის განმავლობაში შპს „აგროკომუნიკატორის“ მიმართ გამოყენებული არ ყოფილა „მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონით გათვალისწინებული ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის არცერთი სახე მსგავსი/ანალოგიური დარღვევისათვის.

მტკიცებულება: მონაცემი კომისიის უწყებრივი რეესტრიდან შპს „აგროკომუნიკატორის“ შესახებ.

3. სამართლებრივი შეფასება

26.„ლიტერატურული და მხატვრული ნაწარმოებების დაცვის შესახებ“ ბერნის კონვენციისა და ისმოს „საავტორო  უფლებების  შესახებ“  ხელშეკრულების  დასახელებულ  დებულებებს შეესატყვისება „საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-18 მუხლის მე-2 პუნქტის „ვ“ ქვეპუნქტი, რომლის მიხედვითაც, ავტორს ან საავტორო უფლების სხვა მფლობელს აქვს ნაწარმოების გამოყენების განსაკუთრებული უფლება, რაც ნიშნავს უფლებას, განახორციელოს, ნება დართოს ან აკრძალოს: ნაწარმოების საჯარო გადაცემა, პირველი ან/და ხელახალი გადაცემის ჩათვლით; აგრეთვე ნაწარმოების გადაცემა სადენით ანდა უმავთულო კავშირგაბმულობის მეშვეობით ისე, რომ ის ხელმისაწვდომი იყოს ნებისმიერი პირისათვის მის მიერ არჩეულ დროს და ადგილიდან (საჯარო გადაცემის უფლება). ამასთან, ავტორი ან საავტორო უფლების სხვა მფლობელი უფლებამოსილია სალიცენზიო ხელშეკრულების საფუძველზე გადასცეს ლიცენზიატს ნაწარმოების გამოყენების უფლება ხელშეკრულებით გათვალისწინებული წესითა და პირობებით. ხოლო, სალიცენზიო ხელშეკრულება უნდა დაიდოს წერილობით.

27.შპს  „აგროკომუნიკატორის“  მიერ  2024  წლის  02-03  სექტემბრის  პერიოდში  ეთერში  განთავსდა წინამდებარე გადაწყვეტილების 22-ე პარაგრაფში მითითებული მხატვრული ფილმები, რომელთა მართლზომიერი ჩვენების დამადასტურებელი დოკუმენტაცია კომპანიის მიერ კომისიაში წარმოდგენილი არ არის. ზემოაღნიშნული მხატვრული ფილმების სამაუწყებლო ბადეში განთავსებას „საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ“ საქართველოს კანონის თანახმად ესაჭიროებოდა ნაწარმოების საავტორო უფლების მფლობელი პირის სანებართვო წერილობითი დოკუმენტაცია (ხელშეკრულება ან სხვა დოკუმენტი), რაც მაუწყებელს არ მოუპოვებია, შესაბამისად, კომპანიას  კომისიაში არ წარმოუდგენია ფილმების მართლზომიერი ჩვენების უფლების დამადასტურებელი მოქმედი დოკუმენტაცია. ამრიგად, შპს „აგროკომუნიკატორის“ მიერ მართლზომიერი ჩვენების უფლების დამადასტურებელი დოკუმენტაციის გარეშე აუდიოვიზუალური პროდუქციის განთავსებით დაირღვა    „ლიტერატურული და მხატვრული ნაწარმოებების   დაცვის“   ბერნის   კონვენციის  11bis    მუხლი, ისმო-ს „საავტორო უფლებების შესახებ“ ხელშეკრულების მე-8 მუხლი, „საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-18 მუხლის მე-2 პუნქტის „ვ“ ქვეპუნქტი, 37-ე, 38-ე და 42-ე მუხლები, „მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონის 451 მუხლის მე-12 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტი.

4. პასუხისმგებლობა და ვალდებულებები

28.აღსანიშნავია, რომ შპს „აგროკომუნიკატორის“ მიმართ ბოლო ერთი წლის განმავლობაში პასუხისმგებლობის არცერთი სახე მსგავსი/ანალოგიური დარღვევისათვის გამოყენებული არ ყოფილა. შესაბამისად, „მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონის 71-ე მუხლის პირველი პუნქტის თანახმად, ამავე კანონის 451 მუხლის მე-12 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის, „ლიტერატურული და მხატვრული   ნაწარმოებების   დაცვის“   ბერნის   კონვენციის  11bis    მუხლის, ისმო-ს „საავტორო უფლებების შესახებ“ ხელშეკრულების მე-8 მუხლის, „საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-18 მუხლის მე-2 პუნქტის „ვ“ ქვეპუნქტის, 37- ე, 38-ე და 42-ე მუხლების დარღვევისათვის შპს „აგროკომუნიკატორს“ უნდა მიეცეს წერილობითი გაფრთხილება.

IV. სარეზოლუციო ნაწილი

ყოველივე ზემოაღნიშნულის გათვალისწინებით, „ლიტერატურული და მხატვრული ნაწარმოებების დაცვის შესახებ“ ბერნის კონვენციის 11bis მუხლის, „საავტორო უფლებების შესახებ“ ისმო-ს ხელშეკრულების მე-8 მუხლის, საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული კოდექსის 53-ე მუხლის, 95-ე მუხლის, 98-ე და 99-ე მუხლების, „საავტორო და მომიჯნავე უფლებების შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-5 მუხლის, მე-18 მუხლის მე-2 პუნქტის „ვ“ ქვეპუნქტის, 37-ე, 38-ე, 42-ე და 58-ე მუხლების, „მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-3 მუხლის პირველი პუნქტის, მე-5 მუხლის მე-3 პუნქტის „ვ“ და „ი“ ქვეპუნქტების, 451  მუხლის მე-12 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის, 71-ე მუხლის პირველი პუნქტის შესაბამისად, კომისიამ კენჭისყრის შედეგად ერთხმად გადაწყვიტა:

1.შპს „აგროკომუნიკატორს“ მიეცეს წერილობითი გაფრთხილება „ლიტერატურული და მხატვრული ნაწარმოებების დაცვის“ ბერნის კონვენციის 11bis  მუხლის, „საავტორო უფლებების შესახებ“ ისმო-ს ხელშეკრულების მე-8 მუხლის, „საავტორო და მომიჯნავე  უფლებების  შესახებ“  საქართველოს კანონის მე-18 მუხლის მე-2 პუნქტის „ვ“ ქვეპუნქტის, 37-ე, 38-ე და 42-ე მუხლების, „მაუწყებლობის შესახებ“ საქართველოს კანონის 451   მუხლის მე-12 პუნქტის „ა“ ქვეპუნქტის დარღვევის გამო;